پارابنها (Paraben) یک کلاس از مواد نگهدارنده بسیار متداول در لوازم آرایشی و بهداشتی و محصولات دارویی هستند.
پارابنها مشتقات و ساختارهای بسیاری دارند که اغلب آنها خواص نگهدارندگی خوبی از خود نشان دادهاند. این ترکیبات و یا نمکهای آنها به طور عمده به خاطر خواص ضد باکتری و ضدقارچی خود مورد استفاده قرار میگیرند.
پارابنها
پارابنها روی برچسب های لوازم آرایشی تحت عناوین زیر ذکر می شوند:
متیل پارابن Methyl paraben
پروپیل پارابن Propyl paraben
ایزوبوتیل پارابن Isobutyl paraben
اتیل پارابن Ethyl paraben
بوتیل پارابن Butyl paraben
E216
شامپوها و بسیاری از مواد آرایشی و بهداشتی، فرآورده های حاوی آب هستند و بسیار مستعد رشد میکروارگانیسم ها،لذا اضافه نمودن مواد محافظ میکروبی از ضروریات این فرآورده هاست.
طبق آمار این ماده در ۸۵ درصد از محصولات آرایشی و بهداشتی مورد استفاده قرار میگیرد.
علت این گستردگی مصرف، قیمت کم و موثر بودن آن است.
اما در سالهای اخیر نگرانیهایی درباره استفاده از این ماده و تاثیر آن روی بدن شکل گرفته است که باعث شده تولید کنندههای مختلفی درجهان به تولید محصولات فاقد پارابن روی آورند.
گزارش سازمان حفاظت محیط زیست ایالات متحده (EPA) حاکی از وجود رابطه بین متیل پارابن واختلالات متابولیک، رشد و نمو، هورمونی و عصبی و همچنین سرطانهای مختلف میباشد.
این به هم ریختگی در میزان هورمون استروژن با ایجاد سرطان سینه مرتبط است که میتوانند منجر به کاهش توده عضلانی، ذخیره چربی اضافی و رشد پستان مردها می شود و همچنین یکی از هورمونهایی است که در سرطان سینه نقش دارد.
از طرفی گزارش های متعددی از واکنش های حساسیتی فوری نوع ۱ مثل کهیر و واکنش های حساسیتی تاخیری نوع ۴ مثل درماتیت تماسی با کاربرد فرآورده حاوی پارابن روی پوست های بسیار حساس و آسیب دیده منتشر شده است
اگرچه گفته میشود مقدار پارابنها مواد نگهدارنده که امروزه در محصولات آرایشی و بهداشتی به کار میرود ناچیز است اما لازم است که در مصرف این محصولات احتیاط و دقت کافی داشته باشیم و بهتر است از محصولات فاقد پارابن استفاده کنیم 🌿